Özgüven, bebeklikten itibaren oluşan ve çocukluk çağında gelişen bir olgudur. Anne ve babanın davranışları, çocuğun özgüvenini arttırmak için dikkat edilmesi gereken bir husustur; doğru kararlar almasına etki eder. Özgüvenli çocuklar kendi isteklerini kolay bir şekilde ifade edebilir hatta sorular sorarak kişisel gelişimine katkı sağlar. Ailenin baskıcı tutumuyla beraber çocuğun yapabileceği davranışlar, yerini zamanla kaygılı tavırlara bırakabilir. İlk sosyal çevreyle tanışma yeri olan aile, çocuğun duygusal ihtiyaçlarının karşılamasıyla onun donanımlı birey olarak yetişmesinde rol sahibidir. Çocukların okula başlamasıyla beraber karşılaştığı ortam, sosyal gelişimin devam ettiği ikinci yer olarak söylenebilir. Bundan dolayı çocuklarda özgüven gelişimi, karşılaşılan problemlerin çözüme kavuşturulmasında ön plana çıkar. Çocuklara özgüven Nasıl Kazandırılır? sorusunun cevaplarını yazımızda bulabilirsiniz.
Çocuklarda Özgüven Gelişiminin Önemi
Özgüven, kişinin kendisine olan olumlu tutumudur. Çocuklarda özgüven gelişimi, sosyal becerilerin tanınmasına fırsatı verir. Çocuğu doğru yetiştirmek yapabildiklerinin neler olduğu hakkında bilgi sahibi olmasını sağlar; herhangi bir sorunla karşılaştığında yardım istemekten çekinmezler. Kendini olduğu gibi kabul eden çocukların hayata bakış açısı sürekli pozitif bir etki içinde yer alır. Aksine, ‘’her şeyi yapabilirim’’ duygusuna kapılmak, yardım almayı ‘’küçük duruma düşerim’’ olarak algılamak büyük kaygıları da beraberinde getirir. Bunun sonucunda da mutsuz ve endişeli bir kişilik yapısı oluşur.
Çocukların Girişken Olması
Çocukların girişken olması için fazla müdahale edilmemesi gerekir. Yemek yediği halde sonrasında hangisine geçmesi gerektiğini söylemek ya da tabakta kalan yemeğin anne tarafından yedirilmesi ona müdahale etmektir. Bunun sonucunda ‘’tek başına hiçbir şeyi yapamıyorum’’ algısı çocuğa içten içe yerleşmeye başlar. Çocukların yardıma ihtiyaç duydukları anda ebeveynler tarafından görmezden gelinmesi de kendilerini değersiz hissetmelerine yol açar. Özgüven duygusu zarar gören çocuklar, yanlışın ve doğrunun neler olduğunu çözemez.
Özgüven Gelişimi Ne Zaman Başlar?
Bebeklerde özgüven gelişimi anne ve babanın gösterdikleri sevginin sonucunda oluşan güvenle sağlanır. Temel ihtiyaçları karşılanmadığında ise kendini güvensiz bir ortamda hissetmeye başlar.
Bebeklik döneminde kazandırılan alışkanlıkların özgüvene dönüşmesi için bazı adımlar atılabilir. Bebeğin kendi kendine uyku düzenine geçebilmesi için oluşturulan ortam ve yapılan uygulamalar ilk adım olarak sayılabilir. Bu süreçte kendini tanımaya başlayan ve uykuya geçişte yaşanılan anları keşfeden bebekler, artık rahat bir şekilde uyumayı öğrenir. Yemeğini tek başına yeme alışkanlığı kazanan bebeklerde de karar verme becerileri gelişir.
Görüldüğü üzere özgüvenin kazanılmasında rol alan davranışlar, bebeklik döneminden başlayıp gelişmeye devam eder. Okula başlayan çocuklar ise ilk defa ailen uzaklaşır. İşte, okul çağına kadar kendinden emin ve karar alabilme kabiliyeti doğru seviyede olan çocuklarda içe kapanma ve çekingenlik gibi duygular görünmez.
Çocuklarda Özgüven Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
Sorumluluk duygusu gelişmeyen, takdir edilmeyen ve fazla müdahaleye uğrayan çocuklar karşılaştıkları sorunları çözmede güçlük yaşar. Süreklilik gösteren bu durumun iyileştirilmesi için öncelikle birtakım gözlemler yapılabilir. Okul ve sosyal yaşantısını etkileyen bu durumda özgüvensiz çocuğun özellikleri şu şekilde sıralanabilir:
- Kendini ifade etmekte zorlanabilir. Hissettiği duyguları sözlü olarak belirtemez.
- Tek başına kalmaktan korkar. Güven duyduğu kişiden uzaklaşmak onu tedirgin edebilir.
- Verilen sorumlulukları yerine getirmekten kaçınır; görev almaktan çekinir.
- İlk defa bulunduğu bir ortamdan hemen sıkılmaya başlar. Yanında anne ya da babası olmadığı zaman kaygıları daha da artar.
- Karşısındaki kişiyle diyaloğa girmekte güçlük çeker.
- Kiminle arkadaşlık etmesi gerektiğinden tam olarak emin olamaz. Kendini güvenilir ve mutlu bir ortamda hissetmediği için arkadaşlık ilişkilerinde hayal kırıklığına uğrayabilir.
- Her an suçlanacakmış duygusu vardır. Takdir edilmeyen davranışları yüzünden bu durum sıklıkla yaşanır.
- Hiçbir sosyal aktiviteye katılmak istemez. Başaramam duygusunu içinden atamaz.
- Yapacağı işleri yarım bırakabilir. ”Acaba yanlış mı yapıyorum” sorusu zihninde dolaşmaya devam eder.
Özgüvenli Çocuklar Yetiştirmenin Yolları
Çocuklara güven hissi verildiğinde kendinden emin, ayakları yere sağlam basan ve sorumluluk almaktan kaçmayan bireyler yetiştirilmiş olur. Eğer bir çocuk, kendine olan inancında sorun yaşıyorsa ve yaptığı işlerin doğruluğuna karar veremiyorsa bu durumun değişmesi duygusal gelişimi açısından önemlidir. Özgüvenli çocuğun özellikleri ancak şu şekilde kazandırılır:
- Çocukların ihtiyacı olan sevginin koşulsuz verilmesi gerekir. Ebeveynlerin istekleri gerçekleştirdiğinde karşılığında sevginin verileceği söz konusu olmamalıdır. Çocuklar kendilerine değer verildiğini hissetmeleri halinde, ailesinden göreceği sevginin her zaman süreceğinden emin olurlar.
- Kıyaslama yapmak çocuğun motivasyonunu azaltarak onların üzülmesine neden olur. Özellikle çocukları akranlarıyla kıyaslamamak gerekir.
- Özgüven kaybına yol açan durumlardan biri de tehdit içeren cümleler kurmaktır. Çocuklarına istediği bir oyuncağa sahip olabilmesi için önce yapılması gereken işlerden bahseden ebeveynler, onları itaatkâr bir kişiliğe doğru yönlendirmiş olur.
- Çocukların özgüven problemi yaşamasına neden olan fiziksel ve duygusal şiddetten kaçınılmalıdır. Aksi durumda ileriki yaşlarda güven duygusunu iyileştirmek zorlaşabilir.
- Çocuklara bazı sorumluluklar verilerek özgüven duygusu geliştirilebilir.
Sorumluluk Duygusu Gelişen Çocukların Özgüveni Yüksek Olur
Mücadele etmeyi ve fikir üretmeyi birtakım görevler vererek öğretebilirsiniz. Çocuğa özgüven nasıl aşılanır cevabını şu şekilde öğrenebilirsiniz:
- Çocuklara seçim imkânı verilmesi becerilerinin gelişmesinde etkilidir. Kendi isteğiyle bir şeyler yapıp sonucunda başarılı olmak çocukların motivasyonunu artırır. Ardından takdir gördüğünde kendine daha çok inanmaya başlar.
- Ailenin tutumu çocuğun sorumluluk sahibi olmasına imkân verir. Evde oluşturulan kurallar çerçevesinde hareket eden çocuk, seçme şansının da verilmesiyle problem çözme yeteneğini geliştirir. Bu sayede ailesinden gizli işler yapmayan, doğruluk üzerine inşa edilen bir aile ilişkisi ortaya çıkar.
- Çocuklara özgüven aşılamanın diğer bir yolu da ufak sorumluluklar vermektir. Masayı hazırlarken tabağı beraber yerleştirmek, kırlentleri koltuğa dizerken yardımcı olmasını rica etmek gibi sorumluluklar kendinde olan becerilerin fark edilmesini sağlar.
- Ailenin düzenli bir yapıda olması çocuğun farkındalık duygusunu geliştirerek, sorumluluğunun bilincine varmasına imkân verir.
- Çocuklara yapamadıkları şeylerin sonucunda cezalar uygulanmamalıdır. Ailede var olan düzen, çocuğun yaptığı davranışın nasıl sonuçlar doğurduğunun farkına varmasını sağlamalıdır.
Çocuğun Özgüven Kazanmasında Çocuk Bakıcısının Rolü
Çocuklarda özgüven gelişimi önce ailede başlar; okul döneminde karşılaştığı arkadaşlık çevresi sayesinde iyice pekişir. Çalışan aileler ise çocuklarındaki sorumluluk duygusunun kaybolmaması için eğitimli çocuk bakıcılarını tercih eder. Ebeveynlerin ve bakıcıların çocuklara karşı aynı tutarlılıkta davranış sergilemeleri gerekir. Bunun gerçekleşmemesi halinde hırçın ve özgüveni kaybolan çocuklar yetişir. Aile içerisinde birtakım kurallar belirlenerek çocukların istekleri karşılandığında ortaya çıkan tablo ise doğru karar verebilme becerisi kazanan çocuklar şeklindedir. Böylece kaygı sorunu yaşamayan, neşeli ve düşünme kabiliyeti gelişen çocuklar yetişir. Bu düzene uyum sağlayan çocuk bakıcıları, anne ve babalar tarafından tercih edilir. Çocuk bakıcıları, özgüven KAZANDIRMA etkinlikleri yaparak çocukların kişisel gelişimine katkı sağlar. Bakıcılar için yazmış olduğumuz Çocuklarla sohbet etmeye nasıl başlamalısınız? yazımızı okuyabilirsiniz.
Çocuğunuzun Gelişiminde Bakiciburada.com Desteği
Çalışan aileler özgüvenli, sorumluluk sahibi ve karar verme becerisine sahip çocuklar yetiştirmek ister. Bakiciburada.com sayesinde güvenilir, donanımlı ve yüksek iletişim becerisine sahip çocuk bakıcısı seçme imkânı bulursunuz. Bakiciburada.com size en doğru bakıcıyı bulmanızda yardımcı olur; çocuğunuza olumlu davranışlar kazandıran profesyonellerle tanışmanızı sağlar. İhtiyacınıza en uygun kişiyle çalışma fırsatını bizimle irtibata geçerek bulabilirsiniz.