Günümüzde çocuklar televizyon, video, bilgisayar oyunları, ve internet aracılığı ile medya kültürüne saplanıp kalıyorlar. Çocukların elektronik ortamda geçirdikleri zaman artık aile hayatının bir parçası olmuş durumda. Çocukların medya kanallarından etkilenme oranı ciddi derecede yüksektir. Tehlike arz eden bu boyutu düşünecek olursak, medya batağından kurtulabilen çocukların oranı azımsanacak derecede azdır. Çocuklar, haftada ortalama 35 saatlerini televizyon-video izleyerek veya video oyunları oynayarak geçiriyorlar. Bu genel tablo ister istemez öğretmenlere, ebeveynlere ve bakıcılara büyük sorumluluklar yüklüyor. Bu makalemizde Çocukların gizli düşmanı medya bağımlılığı hakkında bilgi sahibi olacağız.
Ülkemizde hemen hemen her şehirden öğretmenler ve ebeveynler, çocukların medya bağımlılıkları ile ilgili ciddi kaygılarının olduğunu ifade ediyorlar. Yeni nesil çocuklardaki agresyon ve öfke kontrol probleminin de medya bağımlılığı ile ilgili olduğu tahmin ediliyor. Bir video oyunu, çoğu zaman çocuğun yaratıcılığını geliştirmez, yalnızca çocuğu oyalar ve tembelleştirir. Birçok çocuk kurgu ile gerçeği karıştırabiliyor. Hatta bazı çocuklar Star Wars gibi dizi karakterlerine karşı takıntı geliştirecek boyuta gelmişlerdir. Gelişme çağındaki çocuklar, gördüklerini anlamakta ve onu kendi fikirleriyle harmanlayarak yorumlamakta zorlanıyorlar. Medyada verilen birçok mesaj, çocukların şiddeti normalleştirmesini kolaylaştırıyor. Örneğin bir çocuk bütün boş zamanlarını Youtube’da savaş oyunu videoları izleyerek geçiriyorsa, silah kullanmanın normal bir durum olduğunu düşünebilir.
Nasıl Bir Yol İzlenmeli?
Çocuklardan sıradan bir günde ne yaptıklarını, ne hissettiklerini, o gün edindikleri deneyimlerini anlatmalarını isteyebilirsiniz. Çocuklar, duygularını ifade etmekte zorlanıyorlarsa onlara yardım etmeniz çok önemlidir çünkü size seslerini duyurabildiklerini anlayınca sorunları şiddetle çözmeye çalışmak yerine konuşarak çözmeye daha yatkın olurlar. Televizyon programı izlemek yerine birlikte yaratıcı aktivitelerle meşgul olun. Bunun için sulu boyalar, kostümler, logo seti gibi çeşitli materyaller edinebilirsiniz.
Ebeveyn olarak işinizin oldukça zor olduğunu söyleyebiliriz. Çocuğunuzun medya araçları ile geçirdiği vakti engellemek pek de kolay bir iş değildir. Bu süreçte zaman zaman hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz. Çocuğunuz sizin yöntemlerinize direnebilir. Çocuğunuzla onu önemsediğinizi hissettirerek endişeleriniz hakkında konuşun. Televizyonu veya bilgisayarı bir anda kapatmayın. Bu büyük bir hata olur. Bunun yerine çocuğunuza ne kadar süre televizyon izlemek istediğini sorun ve hangi programların gerçekten izlemeye değer olduğunu tartışın. Ona bir saat dinlenme molası için izin verin ve bir süre rahat bırakın. Sonrasında çocuğunuzu yönlendirmek şartı ile birlikte bir televizyon programı açın ve ona eleştirel düşünmesi için sorular sorun. Örneğin şiddet sahnesine rastladıysanız şiddetin meşru taraflarının olmadığını konuşarak bunu normalleştirmesine engel olabilirsiniz.
Yeni Yöntemler
İş yoğunluğu veya başka sorumluluklar sebebi ile meşgul olduğunuzda ise çocuğunuzun iyi seçilmiş bir televizyon programı izlemesine müsaade etmeniz daha doğru olacaktır. Bunun için daha önce seçtiğiniz bir televizyon programını kayda alabilir veya çocuklara uygun bir film açabilirsiniz. Program bittiğinde ise yeni bir yaratıcı aktivite ile vakit geçirebilirsiniz. Elbette bu konuda yapmanız gerekenler bu kadarla sınırlı değil.
- Çocuğunuzla ilişkinizi geliştirin ve onu yalnız bıraktığınız vakitleri sorgulayın.
- Sanata daha geniş bir alan açın: Drama, hikaye anlatıcılığı, öykü yazma gibi yaratıcı etkinliklere daha fazla zaman ayırın. Çocuğunuzun gelişimi için 7 sanatsal aktivite isimli makalemizi okuyabilirsiniz.
- Eğer bir bakıcı ile çalışıyorsanız bakıcı ile aile arasındaki ilişkinin düzgün ve sürekli olması gerektiğini unutmayın.
- Çocuğunuzu kendine güvenmesi isin cesaretlendirin. Evde bütün gün mobil oyun oynayıp içine kapanmasına müsaade etmeyin. Birlikte doğa gezisine çıkıp sohbet edebilirsiniz.
- Çocuğunuza sorunları çözmenin yöntemi olarak barışçıl yolları aşılayın.
- Çocuğunuzun güçlü hissetmesini sağlayın. Örneğin başkalarına yardım etmesi için onu yönlendirin veya sosyalleşmesi için yeni arkadaşlar edinmesini sağlayın.
- Yeni materyaller edinerek çocukların yaratıcılığını geliştirmelerine yardımcı olun. Bunu yaparken onları yalnız bırakmayın. Unutmayın çocuklar yalnız kaldığında medya araçlarına yönelebilirler.
Çocuğunuza Sorular Sormayı İhmal Etmeyin
Çocuğunuz televizyon izlerken veya video oyunu oynarken onlarla ne gördükleri hakkında konuşmanız onların düşüncelerini, kavram karmaşalarını ve korkularını anlamanıza yardımcı olacaktır. Çocuğunuzu mutlaka dinleyin fakat uzun uzun öğütler vermekten kaçının. Bu süreçte çocuğunuza sorabileceğiniz bazı sorulara ihtiyacınız olabilir.
- Bu program/oyun ne ile ilgili?
- Ben burada ’’şu..şu’’ sahneden pek hoşlanmadım. Sen ne düşünüyorsun?
- Bu programın/oyunun amacı nedir?
- Olayların gidişatı hakkında ne düşünüyorsun?
- Bu izlediklerimiz bizim yaşantımıza benziyor mu?
- Sen aynı şeyi yaşasaydın sen ne yapardın?
- Bu problem nasıl çözülmeli?
- Şu anda bunu seyretmiyor olsaydık ne yapmak isterdin?
Bilgisayarla İlgili Dikkat Etmeniz Gereken Bazı Noktalar Var
Günümüzde internet, sınırsız bir dünyayı önümüze sunuyor. Bize sağladığı avantajlar dışında zararlarından bahsetmek de pek tabii mümkün. Söz konusu çocuklarımız olduğunda çok daha fazla dikkat etmeniz gerekiyor. Bu konuda şu adımları takip edebilirsiniz :
- Çocuğunuzun sosyal medya ile geçirdiği vakti bir miktar kısıtlamakta fayda var fakat bunu planlı bir biçimde yapmanız gerekiyor. Medya araçları yerine yaratıcı alternatifler bulamazsanız pek bir işe yaramayacaktır. Çocuğun kalan vaktini verimli geçirmesini sağlayın ve onunla sohbet edin. Çocuğunuzu sosyal medya bağımlılığından koruyun.
- Bilgisayarınız için güvenli bir koruma programı kullanın. Çocuğunuzu internetin sınırsız dünyasından ve zararlı içeriklerden korumanız gerekiyor.
- Çocuğun yaşına ve gelişimine uygun çeşitli eklentiler edinebilirsiniz.
- Çocuğunuz 12 yaşın altında ise onu medya araçları ile yalnız bırakmamaya özen gösterin.
- Çocuğunuza onun kişisel bilgilerini internet ortamındaki herhangi biri ile veya herhangi bir platformda kesinlikle paylaşmaması gerektiğini mutlaka anlatın.
- 3 yaşından küçük çocukların medya araçlarına hiçbir şekilde ihtiyaç duymayacağını unutmayın.
Tatil Aktiviteleri
Tatil geldiğinde yapabileceğiniz birçok şey var! Televizyon programlarındaki agresif karakterleri örnek almasına engel olmak için yeni ve yaratıcı hediyelere sıcak bakabilirsiniz.
- Puzzle
- Çizgi roman
- Oyun hamuru
- Portatif oyuncaklar
- Logo seti
- Eğlenceli kostümler ve maskeler
- Çeşitli koleksiyonlar: jeton, eski para vs..
- Her çeşit top
- Kart oyunları
Medya Bağımlılığından Kurtarıcı Oyun Ablası
Çocuğunuzla ilginemediğinizde, onu spor, müzik, boyama gibi etkinliklere yöneltemediğinizde, hobileriyle ilgilenemediğinde daha çok medya bağımlısı olacaktır. Özellikle yaz tatillerinde sabahtan akşama kadar elinde telefonla ya da televizyon karşısında olacaktır. Yaz tatillerinde bir oyun ablası tutarak, çocuğunuzun aktivitelerle zamanını geçirmesini sağlayabilirsiniz. Çocuğunuzun hobisine göre oyun ablası ayarlayabilirsiniz. Şöyle ki, çocuğunuz resim yapmayı seviyorsa, üniversitelerin resim bölümünde okuyan, müzikle ilgileniyorsa konservatuar öğrencisi bir oyun ablası ayarlayabilirsiniz. Böyle bir oyun ablası çocuğunuzu heyecanlandıracak ve zamanını dolu dolu geçirmesini sağlayacaktır. Tatillerde kırlarda çocuğunuzun oyun ablasıyla dolaşmasını sağlayabilirsiniz. Ya da birlikte havuzda veya denizde yüzmesini. Çocuğunuzun hobisine uygun oyun ablası bulmak için Bakiciburada.com ‘a gelin.